Lễ hội Tiên La gắn với việc phụng thờ Bát nạn tướng quân (tướng quân phá nạn cho dân) Vũ Thị Thục (thường gọi là Thục Nương), một nữ tướng của Hai Bà Trưng đã có công đánh quân xâm lược phương Bắc, được tấn phong là Đông Nhung Đại tướng quân.

Năm 43 Sau Công nguyên, Bà mất trong trận chiến với quân Tây Hán. Cảm kích trước công đức và chí khí oai hùng của nữ tướng, dân làng Tiên La, Đôn Nông, Lương Xá, An Nhân và Hồng An (huyện Hưng Hà) lập đền thờ bà. Hằng năm cứ vào dịp tháng 3 âm lịch tổ chức lễ hội để nhớ ngày Bà mất.

Nét đặc sắc trong lễ hội Tiên La là lễ rước nước gồm hai đoàn rước thủy và rước bộ từ cửa đền Tiên La, xã Đoan Hùng đến ngã ba sông Luộc. Đoàn rước gồm đội múa rồng, đội rước cờ, đoàn rước kiệu Mẫu, kiệu bát cống, kiệu long đình. Hai đoàn rước thủy, bộ gặp nhau ở ngã ba sông Luộc để lấy nước đổ vào chóe sứ, sau đó chóe nước được đặt trên kiệu mẫu rước về đền để trong cung cấm. Sau lễ rước nước đến các phần tế lễ, mở đầu là đội tế nữ quan của làng Tiên La, sau đến các đội tế của các làng trên địa bàn.

Lễ hội Tiên La xưa được tổ chức mỗi năm ba lần vào tháng 3, tháng 8 và tháng 11 âm lịch. Ngày nay, lễ hội tháng 3 (từ 10-3 đến 17-3 âm lịch) là lễ hội chính với việc tái hiện nhiều trò chơi dân gian như múa rối nước, thi giã bánh dầy, thi pháo đất, thi vật, thi tổ tôm điếm…

Trong lễ hội còn bảo tồn hai loại hình nghệ thuật mang tính quần chúng là hát ca trù và hát văn (kèm hầu bóng).

Ông Nguyễn Công Khanh, Trưởng phòng văn hóa và Thông tin huyện Hưng Hà cho biết: Không gian lễ hội Tiên La bao trùm trên địa bàn cả huyện, nhưng tập trung rõ nét nhất tại xã Đoan Hùng và Tân Tiến.

Tại đây, có các di tích cấp Quốc gia gồm đền Tiên La, chùa Tiên La, đền Rẫy và đền Buộm gắn liền với việc phụng thờ Bát nạn tướng quân Vũ Thị Thục. Trong đó, đền Tiên La là di tích tiêu biểu, được xây dựng từ thời Lê, đến thời Nguyễn xây dựng lại bằng đá trên một gò đất rộng gần bốn nghìn mét vuông hướng ra sông Tiên Hưng. Đền còn lưu giữ được nhiều đồ tế khí có giá trị lịch sử và thẩm mỹ cao như đôi chóe chất liệu gốm thời Lê, các thần tích và sắc phong thần thời Lê đến thời Nguyễn…

Huyện Hưng Hà sẽ tổ chức đón bằng chứng nhận Lễ hội Tiên La là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia vào tối 16-4, cũng là ngày khai hội đền thờ Mẫu Tiên La và dâng hương tưởng niệm 1973 năm ngày mất của Bà.