Dùng tiêu chuẩn khí thải quản lý xe hết “đát”

|

Hà Nội đã xây dựng lộ trình quản lý, thu hồi đối với xe mô-tô, xe gắn máy cũ thông qua việc kiểm soát khí thải và bổ sung xử phạt chủ xe vi phạm quy định về kiểm soát khí thải, quy định điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm tra khí thải...

Lỡ hẹn… bảy năm

Mặc dù ngày 17-6-2010, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Đề án kiểm soát khí thải xe mô-tô, xe gắn máy tham gia giao thông tại các tỉnh, thành phố” với lộ trình 2010-2013 triển khai tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và giai đoạn 2013-2015 mở rộng phạm vi thực hiện tại các thành phố loại I, loại II. Tuy nhiên, đến thời điểm này, đề án vẫn nằm trên giấy.

UBND thành phố Hà Nội cho rằng, kiểm tra khí thải xe máy là vấn đề xã hội lớn, nhạy cảm, phức tạp do liên quan đến số đông người dân với đủ mọi đối tượng, thành phần, đặc biệt là người lao động có thu nhập thấp, nhưng vẫn cần thiết phải triển khai.

Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông, đến 31-12-2016, tại Hà Nội có 5.255.245 xe máy (khoảng 4.000 xe máy có dung tích xy lanh từ 175 cm3 trở lên), 10.686 xe máy điện, 30 xe mô-tô ba bánh được cấp đăng ký và 4.367 xe mô-tô ba, bốn bánh tự chế (không được cấp đăng ký). Trong số này, có gần một phần hai số lượng xe máy đã sử dụng lâu năm, thậm chí nhiều xe được sản xuất từ những năm 90 của thế kỷ trước, gây ra các hệ lụy cho môi trường và an toàn giao thông.

Xe mô-tô, xe gắn máy hiện đang là nguồn thải ra phần lớn các chất gây ô nhiễm ra môi trường. Theo tính toán, loại hình phương tiện này chỉ tiêu thụ 56% xăng (không tính điêzen) nhưng lại thải ra cỡ 94% HC; 87% CO; 57% NOx và 33% PM10 trong tổng lượng phát thải của các loại xe cơ giới kể cả chạy bằng xăng và điêzen.

Lên lộ trình xử lý xe hết “đát”

Để kiểm soát xe máy quá niên hạn, Hà Nội đã tham khảo kinh nghiệm thế giới và thấy hiện nay nhiều nước như Ấn Độ, Đài Loan (Trung Quốc), Thái-lan, Singapore… đã đưa ra rào cản kỹ thuật về tiêu chuẩn mức khí thải góp phần giảm thiểu và loại bỏ xe mô-tô, xe gắn máy cũ nát tham gia giao thông.

Hà Nội đưa ra một loạt các cơ chế chính sách như không phân biệt xe có biển số đăng ký tham gia giao thông trên địa bàn để bảo đảm công bằng; thu phí môi trường thông qua dán tem môi trường các mức xanh, vàng, đỏ đối với phương tiện xe mô-tô, xe gắn máy; thu hồi, kiên quyết loại bỏ xe máy không đủ điều kiện an toàn kỹ thuật tham gia giao thông đối với phương tiện có mức phát thải môi trường vượt quá mức cho phép không có các biện pháp khắc phục.

Thành phố tính toán và đưa ra lộ trình triển khai cho từng giai đoạn. Cụ thể, từ nay đến 30-6-2018, sẽ điều tra, rà soát, thống kê số lượng xe máy (theo năm sản xuất); hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật đối với xe máy; hình thành bước đầu một số cơ sở kiểm định khí thải; tổ chức đào tạo cho kỹ thuật viên, nhân viên nghiệp vụ đáp ứng theo yêu cầu.

Giai đoạn từ 1-7-2018 đến 31-12-2019, thành phố tiến hành thực hiện kiểm tra khí thải đối với xe máy loại có dung tích xy lanh từ 175 cm³ trở lên (đây là những xe phân khối lớn, có số lượng ít, có thể triển khai ngay được tại các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới) đồng thời thu hồi, loại bỏ đối với những phương tiện cũ nát, không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn khí thải.

Giai đoạn sau năm 2020, Hà Nội tổ chức kiểm tra, đánh giá, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện; căn cứ vào điều kiện thực tế nghiên cứu, đề xuất phương án triển khai giai đoạn tiếp theo đối với xe máy, loại có dung tích xy lanh động cơ dưới 175 cm³ và xe gắn máy tham gia giao thông; phát triển hệ thống, mạng lưới các cơ sở kiểm tra khí thải…

Nhằm có căn cứ xử lý các phương tiện xe máy không bảo đảm an toàn giao thông và giảm ô nhiễm môi trường, UBND thành phố Hà Nội đề nghị Thủ tướng Chính phủ tập trung chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến kiểm tra khí thải xe máy về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải, bổ sung xử phạt chủ xe vi phạm quy định về kiểm soát khí thải, quy định điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm tra khí thải…